Tijd = temperatuur

Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens. Een nieuwe theorie beweert echter dat het klokje thuis ook niet tikt, nooit heeft getikt en nooit zal tikken.

Iedereen weet sinds de middelbare school dat temperatuur de gemiddelde beweging van moleculen is. Als we zeggen dat een glas thee 60°C is, bedoelen we dat de gemiddelde beweging van alle moleculen water in dat glas valt weer te geven met dit getal. Op fundamenteel niveau, de afzonderlijke moleculen, bestaat temperatuur niet.

Met probeert al decennia om de quantumfysica, de theorie van het allerkleinste, en de relativiteitstheorie, de theorie van het allergrootste, met elkaar te verenigen. Als dat lukt, ontstaat er de Theorie Van Alles, de heilige graal van natuurkundigen.

Carlo Rovelli, een natuurkundige in Frankrijk, deed een poging om deze theorieën te verenigen, door te proberen tijd uit de berekeningen weg te laten. Tijd is namelijk een van de struikelblokken om de Theorie Van Alles te vinden. Rovelli zegt dat tijd geen realiteit is, maar net als temperatuur een illusie omdat we niet in staat zijn de afzonderlijke processen te zien.

Als we een film maken van ons dagelijkse leven en we draaien de film daarna achterstevoren terug, dan zien we duidelijk dat er dingen gebeuren die niet kunnen. Een paard dat achterstevoren galoppeert, okee, met een beetje dressuur moet dat te doen zijn, maar een plas water dat omhoogstroomt een emmer in, dat gaat te ver. Met andere woorden, op ons (macroscopische) niveau is tijd tastbaar genoeg.

Op subatomair niveau is die richting van tijd niet merkbaar. Deeltjes botsen, versmelten en splitsen, maar als we de film terugdraaien is het nog een logisch verhaaltje. Net als temperatuur is tijd op zeer kleine schaal niet van toepassing.