Piri Re'is ontsluierd

De kaart van Piri Reis houdt de gemoederen al lang bezig. Deze wereldkaart stamt uit 1513, is getekend op een gazellenhuid en toont een deel van de aarde: de oostkust van Amerika, de westkust van Europa en Afrika en wat door sommigen als de kustlijn van Antarctica wordt beschouwd. De kaart is samengesteld uit oudere kaarten en overleveringen. Charles Hapgood beweerde in zijn boek Maps of the Ancient Sea Kings dat de kaart cartografische informatie bezit die pas eeuwen later bekend kon zijn. Dat zou betekenen dat de kennis afkomstig is van een onbekende, hoogontwikkelde beschaving in het verre verleden, Atlantis bijvoorbeeld. De contouren van Antarctica zouden overeenkomen met de vorm van Antarctica wanneer het niet met ijs bedekt zou zijn. Dat ijs zou miljoenen jaren geleden afwezig zijn of op z'n hoogst 6000 tot 9000 jaar voor Christus.

De website van Diego Cuoghi werpt een heel ander licht op deze omstreden kaart. Het onderzoek van Hapgood in 1966 is in de jaren daarna door iedereen klakkeloos overgenomen en nooit heronderzocht. De kaart blijkt helemaal niet zo gedetailleerd overeen te komen met de werkelijkheid. Het grootste deel van de kuststrook van Zuidamerika ontbreekt en gaat ononderbroken over in de kuststrook van Antarctica, ervan uitgaande dat dat deel van de kuststrook Antarctica voorstelt (zie afbeelding, rood is hedendaagse kaart, zwart en blauw is de Piri Reis kaart).

Als de kaart werkelijk gemaakt zou zijn door een technologisch hoogstaande beschaving, dan zou Zuidamerika volledig zijn getekend. Er zijn ongeveer drie mogelijke verklaringen die logischer zijn dan de aanname dat het hier Antarctica betreft. De eerste is dat de kaart (een gazellenhuid) te klein was om Zuidamerika er helemaal op te krijgen en dat de kust daarom krom doorgetrokken is. De tweede zegt dat het om eigendomsbelangen ging. Land links van een meridiaan, La Raya geheten, behoorde toe aan Spanje, land rechts ervan aan Portugal. Door de werkelijkheid 'iets' geweld aan te doen, zou meer land aan Portugal toegewezen worden. De derde verklaring is dat de zuidkant van de aarde gewoonweg onbekend was en dat men vermoedde dat daar land behoorde te zijn om de wereldkaart qua landmassa's in evenwicht te brengen met het noorden. Daarom bedacht men een fictief land, Terra Australis Incognita, dat op allerlei kaarten uit die tijd opduikt en Zuidamerika verbindt met Azië.

Kijken we gedetailleerder naar de kust van Zuidamerika in vergelijking met de kromgetrokken kust op de Piri Reis kaart, dan zien we inderdaad overeenkomsten tussen beide kustlijnen. Meer overeenkomsten dan in vergelijking met Antarctica.

Ik moet daarom tot de (voorlopige) slotsom komen dat de oude wereldkaarten geen onverklaarbare kennis bezitten. Helaas. Want Atlantis blijft boven de golven van onze fantasie opduiken.

De kaart van Piri Re'is. Nooit meenemen op reis.