Perpetuum mobile

Perpetuum mobilés bestaan niet, mogen niet bestaan volgens de hoofdwetten van de thermodynamica. Er kan geen energie uit niets ontstaan. De meeste pogingen om een perpetuum mobile te construeren werken voornamelijk op je lachspieren, omdat je gezonde verstand je al vertelt dat zoiets niet kan. Zoals Baron von Munchhausen zichzelf niet aan z'n haren uit een moeras kan tillen, zo is ook een perpetuum mobile alleen in sprookjes mogelijk.

Er is één versie van de PM die mijn interesse blijft houden, waarschijnlijk omdat mijn gezonde verstand hier tekort schiet. Het begon allemaal met een uitzending van Sonja Barend, ergens begin jaren 80. Een uitvinder en een natuurkundige waren uitgenodigd. De uitvinder beweerde dat hij het perpetuum mobile had uitgevonden. De natuurkundige ging niet eens met hem in discussie en wees het allemaal smalend van de hand. Het kon niet en het had daarom niet eens zin je erin te verdiepen.
Bovenstaande tekening (verdient geen schoonheidsprijs) laat zien hoe het ding in elkaar zit. Men neme een bak met water en plaatst daarin een wiel (groen). Aan het wiel zijn holle buizen gemonteerd (paars) die waterdicht zijn, op een hol buisje na (geel) dat de buizen in conctact brengt met de buitenlucht via het centrum van het wiel en een buisje dat vandaaruit boven het wateroppervlakte steekt. De paarse buizen zijn flexibel, maar slechts aan één kant. Door de opwaartse kracht van het water kunnen ze boogvormig worden, maar alleen aan de rechterkant van het PM. De boogvormige buizen rechts hebben natuurlijk een grotere inhoud dan de rechte buizen links. Omdat een grotere inhoud betekent een grotere opwaartse druk van het water zal het wiel gaan draaien, tegen de klok in. Voor eeuwig en eeuwig....

Okee, ik weet ook wel dat het niet zal gaan werken, maar waarom eigenlijk niet? Duwen de buizen bij het boogvormig worden het wiel de verkeerde kant op?

Wiskunde is de enige wetenschap waarin wetten bewezen kunnen worden. In de natuurkunde en andere wetenschappen kunnen wetten altijd gefalsifieerd worden, nooit bewezen. Een natuurkundige wet kan alleen in hoge mate aannemelijk zijn, maar er is slechts één proef nodig die het tegendeel aantoont en de natuurkundige wet ligt in duigen. Niemand kan daarom met zekerheid beweren dat een perpetuum mobile niet ontdekt kan worden.

Nog eentje: de grote bol is een magneet, die het kleine bolletje aantrekt. Totdat het bolletje in het gat valt en terugrolt naar z'n beginpositie, waar het opnieuw begint. Moet toch werken? Zeker als het plateautje geen magnetische straling doorlaat zodat het bolletje vrij kan vallen.

Het liefst zou ik zo'n apparaat willen bouwen om het voor eens en altijd te bewijzen of te ontkrachten, maar voor het zover is zal ik geen rust kennen. En ben ik zelf een perpetuum mobile.

Link: Hans Peter's Omnium Gatherum